Kamperen in het wild houdt in dat je geen plekje van te voren reserveert op een gefaciliteerd terrein, maar vaak midden in de natuur bent. Hoewel Europa een fantastisch mooi continent is om te gaan wildkamperen, mag dit helaas niet zomaar overal. Waarom zou je gaan wildkamperen? Het idee is dat je in principe overal je tentje kunt op zetten. Je reist rond en gaat op zoek naar een mooi overnachtingsplek in een rustig gebied. 's Avonds voor je tent geniet je van de stilte en 's ochtends wordt je wakker op de mooiste natuurplekjes. Echter kun je dus niet overal zomaar gaan kamperen. In dit artikel wordt uitgelegd wat het verschil is tussen wildkamperen, bivakkeren en het allemansrecht. Daarnaast vind je een handig overzicht van de regels, een inpaklijst en de plekken waar je wel mag wild kamperen in Europa.

De regels van wild kamperen in de vrije natuur


Wildkamperen is toegankelijk voor iedereen, mits je je aan de geschreven en ongeschreven regels houdt. Controleer bijvoorbeeld altijd als eerst of je ergens wel mag staan. Wild kamperen is ergens overnachten op niet aangewezen locaties. Hierbij heb je het verschil tussen bijvoorbeeld het allemansrecht en bivakkeren. Het allemansrecht komt oorspronkelijk uit Zweden en houdt in dat je in Noorwegen, Zweden en Finland het gewoonterecht hebt om al het grond te betreden om van de vrije natuur te genieten. Dit betekent dus dat je overal mag gaan staan, zelfs op het landgoed van particulieren. Het is wel aan te raden om dat van te voren te vragen. Slaap je ergens een nachtje dan wordt dit bivakkeren (van 19u tot 9u mag je ergens kamperen) genoemd. De regels hiervoor zijn minder streng dan bij langer wild kamperen.

➞ Welke wandelschoen draag je op reis?
➞ Een camper huren via Travelhome

wildkamperen-tips

kamperen-in-de-balkan

wild-kamperen-europa

Waar in Europa mag je wild kamperen?


Op de meeste plekken in Europa is het niet toegestaan zomaar ergens je tent neer te zetten. In België en Luxemburg moet toestemming worden gevraagd worden aan de boswachter of de eigenaar voordat je ergens je tent mag plaatsen. Onder andere in Finland, Schotland, Zweden, Turkije en Noorwegen is wildkamperen onder voorwaarden wél toegestaan. Je mag hier particuliere grond betreden om van de vrije natuur te genieten: fietsen, wandelen, varen en zwemmen is toegestaan. En je mag de tent opzetten met als voorwaarde dat er geen schade aan de natuur of aan landbouw wordt aangericht, en dat niemand wordt gestoord. Jagen en vissen is sowieso niet toegestaan. Vuur maken mag in veel gevallen ook niet (vooral in Nationale parken), of het is beperkt toegestaan op aangewezen plekken.

Landen waar wild kamperen is toegestaan:

  • Turkije
  • Georgië
  • Zweden
  • Finland
  • Letland
  • Litouwen
  • Estland
  • Noorwegen
  • IJsland
  • Polen
  • Groenland
  • Frankrijk - legaal bivakkeren op 1 uur wandelafstand van weg.
  • Oostenrijk -  bivakkeren is toegestaan
  • Zwitserland - buiten natuurreservaten is wild kamperen toegestaan, en vaak wanneer je boven de 2000 meter bent

Wild kamperen in Nederland

In ons eigen land is het niet toegestaan om te gaan wildkamperen. Wel zijn er een aantal initiatieven waardoor je toch het gevoel hebt dat je midden in de natuur kampeert. Staatbosbeheer staat wildkamperen in enkele gevallen toe. Bijvoorbeeld bij het zogenaamde paalkamperen. Je overnacht dan midden in de natuur op een plek die je vindt aan de hand van GPS coördinaten. Overnachten is kosteloos en je mag er maximaal 72 uur verblijven. Staatsbosbeheer heeft daarnaast een aantal natuurkampeerterreinen waar je waar je legaal en gratis kunt semi-wildkamperen.

Wildkamperen in Scandinavië

Dé plek voor een kampeervakantie in Europa is natuurlijk Scandinavië. In de noordelijke landen is de natuur nog ongerept en vrij. In Finland, Zweden en Noorwegen geldt bovendien het Allemansrecht waardoor je overal  je kunt mag opzetten. En gelukkig is daar ook alle rust en ruimte voor. Zo kun je wildkamperen met uitzicht op fjorden, meren, bossen en bergen!

Wildkamperen in de Alpen

Zwitserland, Oostenrijk, Frankrijk, Italië, Duitsland, Slovenië, allemaal landen waar de Alpen deels in liggen. Het berggebied is fantastisch voor kampeerliefhebbers. Wildkamperen is echt niet altijd toegestaan. Wildkamperen is in Italië en Slovenië verboden. In Frankrijk mag je wel bivakeren, dus een nachtje tussen 19.00 en 09.00 uur op een plek staan. Enige is dat je tent niet zo groot mag zijn dat je er in kunt staan en dat je een uur lopen van de openbare weg af moet zitten. In Oostenrijk mag je ook bivakkeren. Zwitserland is in principe toegankelijk voor wildkampeerders, maar er zijn wel wat regels. In veel natuurgebieden en plekken waar veel dieren leven is het bijvoorbeeld niet toegestaan en mag je op veel plekken pas kamperen wanneer je boven de 2000 meter bent. Ook verschillende de regels per regio.

➞ Hiken in de Dolomieten
➞ Kamperen in Zweden


Wild kamperen in Europa tips

Zorg voor een goede plek en ondergrond

Het lijkt vanzelfsprekend maar is het is wel zo prettig om een goede ondergrond uit te kiezen wanneer je ergens gaat overnachten. Natuurlijk wil je zacht en droog liggen, maar kijk ook altijd omhoog en let op beestjes. Je wilt niet dat er een tak op je tent valt bijvoorbeeld. Een goede nachtrust doet wonderen en omdat je met wild kamperen vrij weinig aan de omgeving kunt veranderen is het handig om zelf een stevig matje mee te nemen. Gras, zand of iets anders kan koud en hard zijn, weet ik uit eigen ervaring. Ook voor onder ene luchtbed is een matje handig, zodat deze niet door iets scherps kan worden geraakt. Zelf gebruik ik in elk geval een stevig matje als ondergrond en om op te slapen.

Wildkamperen inpaklijst

  • Tent
  • Slaapzak
  • Slaapmatje
  • Zaklamp (nog handiger, eentje voor op je hoofd)
  • Deo, droogshampoo, cremé, desinfecterende gel, vochtige doekjes.
  • Scherp zakmes
  • Zakken voor afval
  • Kaarsen
  • Waterfilter
  • Slippers
  • Aansteker
  • Blikopener
  • Handdoek

Overnacht in de buurt van water, maar niet té dichtbij

In Schotland sliepen we een aantal keer aan de welbekende meren en hoewel dat prachtig was, is dit in combinatie met bos en zwoele zomeravonden geen goede combinatie. In juni en juli heb je dan ontzettend veel last van midgets. Deze mini-muggen zijn echt terror beesten waardoor je echt niet lekker buiten kunt zitten. Vuur of geurkaarsen helpen even min. Toch is het handig wat water in de beurt te hebben. In Zweden of bijvoorbeeld Groenland kun je het op veel plekken zelfs drinken. Daarnaast is het fijn je spullen, en jezelf, een beetje te kunnen wassen.

De regels van een kampvuur

Wie ergens gaat kamperen houdt er meestal wel van om 's avonds een kampvuur te maken. Echter mag je in de natuur nooit zomaar zelf vuur maken. Het mag alleen op aangewezen plekken zoals bijvoorbeeld bij een vuurkorf of steenkring (niet een zelfgemaakte). Zie je dit niet dan kun je er van uit gaan dat een kampvuur maken niet mag.

Neem alleen praktische spullen mee

De grootste valkuil tijdens het wildkamperen is om te veel spullen mee te nemen. Uiteraard zijn veel spullen heel handig, maar vaak neem je ook dingen mee die je totaal niet gebruikt. Een waterfles met filter is een van de dingen die je zeker mee moeten nemen tijdens het kamperen. Je kunt dan ten alle tijden water filteren die je kunt drinken. Voor een complete wildkampeer uitrusting kun je deze paklijst aanhouden.

Duurzaam kamperen

Regel nummer een van kamperen is om de natuur te respecteren en netjes achter te laten. Maak dus niks stuk en neem al je spullen, inclusief afval, mee. Gebruik daarom ook geen chemische middelen. Afwasmiddel, shampoo en zonnebrand kun je zelf maken, of van biologisch materiaal kopen. Gedraag je ook niet luidruchtig en laat dieren met rust.

Ken de kampeer regels van een bestemming

Kijk wat de regels zijn van je bestemming. In Estland mag je net als in IJsland of Turkije wildkamperen, toch zijn de regels er anders. In Scandinavië geldt het Allemansrechts en zijn de regels betreft wildkamperen heel vrij. In Oostenrijk mag je niet in het bos kamperen, maar boven de boomgrens op bepaalde plekken weer wel. De regels zijn echter per deelstaat verschillend. De regels voor wildkamperen zijn in natuurparken vaak weer anders dan daarbuiten. In de Alpen mag je vaak wel bivakkeren, in de Dolomieten mag dit niet.

Gebruik biologisch afbreekbare middelen

Kamperen in de natuur betekent ook dat je respect hebt voor de natuur en er zorgvuldig mee omgaat. Dat betekent ook dat je geen producten gebruikt die er niet thuishoren. Maar het kan altijd gebeuren dat er ergens afwasmiddel terecht komt. Wist je dat er in veel producten, zoals zonnebrand, microplastics zitten? Kies daarom voor biologisch afbreekbare vloeistoffen als wasmiddel en shampoo. De afwas of je haar wassen doe je overigens nooit in natuurlijke waterbronnen.